Als aanraking een halszaak wordt ontstaat afhankelijkheid. Door Nico Pronk

De Covid-19 maatregelen betekenen veel voor haptotherapie. Want naast gespreks- en oefenvormen, is de aanraking een middel om mensen verder te helpen. Er zijn veel verschillende soorten van aanraking, van troostend, pijn verlichtend tot inzicht gevend in de manier waarop de aangeraakte zich verhoudt tot zichzelf en de wereld om hem/haar heen. Binnen de haptotherapie is de inzichtgevende functie van aanraking veruit van het grootste belang. De aanraking zelf maakt de cliënt bewuster en voelender ten aanzien van de eigen lichamelijkheid. Dit heeft weer gevolgen voor persoonlijk functioneren, welbevinden, stressbestendigheid, en levenslust. Haptotherapie is geen knuffeltherapie voor mensen die in het dagelijks leven aanraking ontberen. Het ligt op het pad van de haptotherapeut om mensen te leren hoe ze in het dagelijks leven kunnen omgaan met de vervulling van zichzelf in contact met anderen. Juist binnen de haptotherapie is het gegeven dat wij kunnen doorvoelen in wederkerigheid een van de belangrijkste ontdekkingen. Hoewel de fysieke afstand een rol van betekenis speelt, kunnen we ook stellen dat meer afstand vaak ook meer intimiteit en nabijheid kan scheppen dan minder afstand. Waarmee ik wil zeggen dat de meetbare afstand geen directe maat is voor de zegeningen van het hebben van contact. Binnen de haptotherapie kan het zijn dat de ervaring haptonomisch aangeraakt te worden een nieuwe ervaring is. Wanneer de aanraking en het aangeraakt worden voor de cliënt echter een halszaak wordt, wordt hij of zij afhankelijk van de therapie. Deze projectie van de cliënt kan ertoe leiden dat de therapeut in een tegenoverdrachtpositie komt, waardoor keer op keer vervulling wordt gegeven aan deze behoefte, zonder dat er direct aan de oorzaak van het probleem wordt gewerkt. Nog ingewikkelder wordt het als de therapeut zelf ook zijn eigen behoefte om aan te raken en aangeraakt te worden, binnen de therapie in vervulling brengt. Blijft staan dat we nu niet kunnen aanraken en dit ons werk er niet makkelijker op maakt. Maar blijft ook staan dat de therapeut, in het doorvoelde contact op afstand, de creativiteit kan hebben, om toch voldoende bevestiging van het bestaan van de ander te bewerkstelligen via gesprek, oefening en (niet onbelangrijk) doorvoelde aanwezigheid. Wij haptotherapeuten kunnen dat, daarvoor zijn we opgeleid. In het hierboven beschreven voorbeeld waarbij aanraken een halszaak lijkt te worden, is het zaak om basisbevestigende oefeningen aan te bieden, waardoor ruimte ontstaat om de eigen lichamelijkheid te ervaren. Via het gesprek en de manier waarop het gesprek gevoerd wordt, zijn er tal van mogelijkheden om de connotatie dat alleen aanraking het leven de moeite waard maakt, meer ruimte te geven. Als ik, als therapeut, zou moeten vaststellen dat mijn cliënten niet kunnen leven zonder mijn aanraking, zou ik zeer bezorgd zijn over mezelf.